Jak się czujesz teraz, w tej chwili? Czy Twoje ciało jest napięte, umysł rozbiegany? A może pragniesz po prostu głębszego kontaktu ze sobą i światem? Praktyka mindfulness, czyli uważnej obecności, jest skuteczną odpowiedzią na współczesne zmęczenie, pośpiech i przeciążenie. To droga ku wewnętrznej równowadze, której każdy z nas potrzebuje na swój unikalny sposób.
W stronę indywidualnej równowagi
Dzięki praktyce mindfulness uspokoisz ogólne napięcie i pobudzenie psychofizyczne. Gdy umysł, emocje i ciało się wyciszają, zbliżasz się do „optymalnego poziomu pobudzenia” organizmu. Każdy z nas ma inny system nerwowy, inne potrzeby sensoryczne. Praktyka pomaga odnaleźć własne optimum – stan, w którym nie jesteśmy ani znudzeni, ani przestymulowani. To przepis na szczęście i zdrowie.
Skupienie i trening umysłu
Życie w uważności nie jest możliwe bez umiejętności koncentracji. Skupienie nie pojawia się samo – trzeba je wyćwiczyć poprzez trening umysłu, trening uspokojenia i świadomej obecności. Regularna praktyka pozwala utrzymać równowagę i budować głęboki, trwały wewnętrzny spokój. Ten spokój staje się źródłem nowych emocji, myśli i zachowań.
Uważność w codzienności
Uważność to szczególny rodzaj uwagi – świadomej, nieosądzającej i skierowanej na chwilę obecną (J. Kabat-Zinn, 1990). To bycie obecnym w „tu i teraz”, w kontakcie ze światem zewnętrznym i wewnętrznym. Dostrzegamy zapachy, dźwięki, doznania ciała, myśli i emocje – bez oceniania, zmieniania, manipulowania. Wystarczy rozpoznać jakość chwili i jej dynamikę.
Uważność prowadzi do świadomości, a świadomość – do zrozumienia. Kiedy rozumiemy, mamy większą jasność działania. Świadomość tu i teraz prowadzi nas do samoświadomości, dzięki której zaczynamy rozumieć siebie, swoje reakcje i mechanizmy działania. Z czasem ten rodzaj obecności przynosi ulgę, zmniejszenie stresu i głębsze docenienie codzienności.
Wzmacnianie pozytywnych jakości
Mindfulness nie tylko redukuje stres. Praktyka uważnej obecności prowadzi do kontaktu ze sobą, światem, emocjami. Wzrasta poczucie satysfakcji, radości i wdzięczności. Łagodność wobec siebie i innych staje się naturalna, nie wynika z wysiłku, ale ze zrozumienia. Praktyka rozwija też szacunek do własnych granic – fizycznych, emocjonalnych, mentalnych.
Czego uczymy się dzięki praktyce uważności?
- aktywnego skupiania uwagi
- rozwijania samoświadomości i skuteczności
- budowania postawy aktywnej zamiast biernej
- radzenia sobie z trudnymi emocjami i bólem
- koncentracji, tolerancji emocjonalnej i jasności umysłu
- współczucia, refleksji, pewności siebie
- elastyczności, świeżości i ufności
Zasady działania uważności
Mindfulness wspiera świadomość procesów automatycznych, które często zachodzą poza naszą kontrolą. Uczy zatrzymania i zmiany reakcji – z automatycznych na świadome, z impulsywnych na refleksyjne. Rozwijamy w sobie zdolność zauważenia impulsu i wyboru innej, bardziej adekwatnej reakcji.
O docenieniu życia – cytat Thich Nhat Hanha
Wspaniałe wystąpienie o docenianiu chwili obecnej, jako sposobności, okazji, potencjału, o wdzięczności, o praktycznej metodzie.
„Kiedy jesteśmy uważni, głęboko w kontakcie z chwilą obecną, nasze zrozumienie tego, co się dzieje, pogłębia się, a zaczynamy być wypełnieni akceptacją, radością, pokojem i miłością… Wokół nas życie pęka od cudów – szklanka wody, promyk słońca, liść, gąsienica, kwiat, śmiech, krople deszczu…”
Jeszcze inaczej o praktyce mindfulness
Mindfulness to świadoma obecność – bez oceniania, z otwartością. To gotowość, by nie utożsamiać się z emocjami, stanami psychicznymi i myślami. Rozwijamy w sobie „perspektywę meta-obserwatora” – zdolność samoświadomości.
Trening uważności obejmuje formalne praktyki (medytacje, praca z oddechem) oraz codzienne działania (świadome relacje, ruch, gotowanie, bycie w przyrodzie). To wszystko prowadzi do równowagi, spokoju i większej efektywności w życiu.
Wzrasta mądrość, współczucie i świadomość granic. Praktyka uczy łagodności, cierpliwości i akceptacji. W trudnych momentach rozpoznajemy więcej możliwości – nie działamy automatycznie. Praktykujemy nie tylko dla siebie, ale też dla relacji i świata wokół.
Regeneracja w praktyce: rozmowa z Wojciechem Eichelbergerem
Psycholog Wojciech Eichelberger w rozmowie z Dorotą Kowalską mówi o tym, że współczesny człowiek nie umie odpoczywać. Pracujemy za dużo, mamy przestymulowane mózgi i zbyt mało ruchu. W efekcie pojawia się wypalenie, zmęczenie, bezsenność.
Odpowiedzią są codzienne rytuały: krótkie spacery, medytacja, ćwiczenia oddechowe. Nawet 5–10 minut drzemki (tzw. power nap) może mieć zbawienny wpływ, jeśli nie przekroczymy 20 minut. Eichelberger zaleca też planowanie dłuższych urlopów – najlepiej trzy lub cztery tygodnie, bo dopiero wtedy organizm ma szansę naprawdę odpocząć.
Uważa też, że ważne jest „wychodzenie z głowy” poprzez ruch i kontakt z przyrodą. Najskuteczniejszy odpoczynek to ten bez pośpiechu, bez bodźców, z miejscem na nudę i ciszę.
Jak się regenerować na co dzień?
W erze pracy zdalnej i zaniku granicy między życiem a pracą, musimy uczyć się regeneracji błyskawicznej – w ciągu kilku minut. To możliwe dzięki treningowi uwagi, świadomości ciała i praktyce mindfulness. Wystarczy chwila zatrzymania w ciągu dnia: kilka świadomych oddechów, kontakt z ciałem, rozciągnięcie, uważne picie herbaty.
Zakończenie: naturalna równowaga jest w nas
Mindfulness to nie technika, to sposób życia. To praktyka, która pozwala odzyskać kontakt z naturalną zdolnością do samoregulacji i harmonii. Zamiast nieustannie dążyć, zmieniać, udoskonalać siebie – uczymy się akceptować siebie i świat takim, jakim jest.
Z tej akceptacji rodzi się zmiana – trwała, głęboka, zrównoważona. Odkrywamy, że już jesteśmy wystarczający. A życie staje się bardziej smakowite.
Autor tekstu: Cezary Skura
Fragmenty rozmowy: Wojciech Eichelberger
Źródło rozmowy: https://polskatimes.pl/wojciech-eichelberger-generalne-mamy-klopot-z-wypoczynkiem/ar/13224780